یادداشت/ ناصر باقری‌مقدم
نخبگان، موتور محرک اقتصاد دانش‌بنیان
ناصر باقری‌مقدم؛ قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان در یادداشتی که در اختیار روزنامه جام‌جم قرار گرفته، آورده است: مبنای اقتصاد دانش‌بنیان به عنوان رویکرد اصلی کشور در بخش اقتصادی، تولید دانش‌بنیان است که به گفته کارشناسان، تحقق آن وابستگی مستقیم به حضور نخبگان و متخصصان بومی دارد، نگاهی که به درستی جامعه نخبگانی را موتور محرک اقتصاد دانش‌بنیان معرفی می‌کند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان؛ متن کامل یادداشت ناصر باقری‌مقدم، قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان به شرح ذیل است:
امروز دانش‌بنیان بودن و شدن به یک مطالبه عمومی در کشور مبدل شده است و همگی در این‌خصوص اظهارنظر کرده و به آن توجه دارند؛ اما آن‌چیزی که از آن غفلت داریم این است که موتور محرک اقتصاد دانش‌بنیان، جذب، به‌کارگیری و نگهداشت نیروهای نخبه است. اقتصاد دانش‌بنیان و شرکت دانش‌بنیان بدون به‌کارگیری نخبگان عملیاتی نیست و این جریانی است که تبدیل به گفتمان و مطالبه نشده و بیشتر توجه به‌سمت ساختارهای اجرای شرکت‌ها و روند افزایش کمی آنها بوده است.
بی تردید، سامان‌دهی نیروی متخصص از مهمترین گلوگاه‌ها برای افزایش شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور است که اگر این سامان‌دهی صورت نگیرد، شرکت دانش‌بنیان به‌خودی‌خود ایجاد نشده و اگر هم تاسیس شود، بیشتر یک ساختار بوده و محتوای قوی‌ای ندارد؛ چراکه این شرکت‌ها در تمام دنیا متکی بر نیروی انسانی متخصص و نخبه است.
خوشبختانه ایران سرمایه عظیمی در حوزه نیروی انسانی توانمند دارد که باید با برنامه‌ریزی و ریل‌گذاری صحیح در مسیر مناسب قرار گیرند و در راستای تعالی کشور گام بردارند و این اقدامی است که صرفا از راه قانون و تدوین آیین‌نامه اجرایی نمی‌شود بلکه همه باید دست‌به‌دست هم دهند تا تعریفی مشترک برای اجرایی‌شدن آن شکل گیرد.
از این رو، به منظور تحقق اقتصاد دانش‌بنیان، تربیت و پرورش نیروی انسانی مستعد برتر و نخبه به عنوان یک اصل باید در اولویت قرار بگیرد که در همین راستا بنیاد ملی نخبگان در سال‌های گذشته اقدامات قابل قبولی در حوزه شناسایی، هدایت و حمایت از مستعدان‌برتر انجام داده که حاصل آن گردآوری بانک اطلاعاتی غنی از توانمندی این افراد است.
بنیاد در ادامه انجام ماموریت‌های خود که مهمترین آن زمینه‌سازی برای اثرگذاری نخبگان در مدیریت تحولات کشور در بخش‌های مختلف است، برنامه‌های خود در سال جاری در حوزه اشتغال موثر نخبگان را در چهار محور اصلی تدوین کرده تا در کمترین زمان ممکن پایه‌های اقتصاد دانش‌بنیان در کشور جایابی و تقویت شوند.
محور اول، فراهم کردن بستر مناسب برای فعالیت متخصصان و مستعدان در حدود ۷ هزار شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در کشور و محور دوم، زمینه‌سازی برای ایجاد و راه‌ندازی شرکت‌های دانش‌بنیان توسط این افراد است.
جدا از حوزه دانش‌بنیان، جذب نخبگان جوان در قالب اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور از دیگر اقدامات بنیاد ملی نخبگان برای اشتغالزایی موثر نخبگان جوان بوده و هست که خوشبختانه در این حوزه نیز تعداد قابل قبولی از این افراد در حال حاضر در دانشگاه‌های کشور مشغول فعالیت هستند.
اقدام چهارم در این بخش که آیین‌نامه آن در اواخر سال گذشته در هیئت دولت به تصویب رسید و شیوه‌نامه آن نیز به تازگی ابلاغ شده، جذب و بکارگیری نخبگان در دستگاه‌های اجرایی است. این اقدام سبب فعال شدن ظرفیت‌های جدیدی در حوزه اشتغال نخبگانی خواهد شد و بر اساس آن نخبگان بالاتر از جایگاه کارکنان عادی دولت در بدو ورود، استخدام می‌شوند. از طرفی، در استفاده از فرصت‌های راتبه آموزشی نیز اولویت داشته و می‌توانند با سابقه کمتر از آنچه در آیین‌نامه برای افراد عادی ذکر شده، از این فرصت‌ها بهره‌مند شوند.
همچنین، گسترش تعریف نخبگی در کشور از دیگر مواردی است که در دستور کار بنیاد ملی نخبگان قرار دارد، وقتی مقام‌معظم‌رهبری یا مسئولان از واژه نخبگان استفاده می‌کنند، منظورشان هر ایرانی‌ای است که می‌تواند به تحقق اهداف کشور در تمامی زمینه‌ها کمک کند. از این رو اقدامی که بنیاد باید هرچه زودتر انجام دهد این است که تعریف خود از نخبگان را به‌گونه‌ای ارائه کند که با افزایش گستره نخبگی در چارچوب شاخص‌های معین، بخش بیشتری از تعریف عام را در برگیرد.
در پایان سخن فراموش نکنیم، سیاستگذاری و انجام امور در سطح ملی یک امر صرفا حقوقی و قانونی نیست، بلکه نیازمند همکاری جامعه است که بازوی اصلی آن رسانه‌ها هستند. اگر اقتصاد دانش‌بنیان به یک گفتمان تبدیل شده، وظیفه و زحمت رسانه‌ها بوده که امیدواریم این مهم در خصوص تبیین نقش پررنگ نخبگان در مدیرت تحولات کشور نیز به زودی محقق شود و نخبگان با قرار گرفتن در جایگاه مناسب هر چه بیشتر در توسعه و پیشرفت ایران عزیزمان گام بردارند.
نظر دهید